Από τη στιγμή που γεννιόμαστε, η ζωή μας αρχίζει να παίρνει μορφή μέσα από μια σειρά γεγονότων, εμπειριών και αποφάσεων. Άλλες από αυτές τις αποφάσεις είναι αποτέλεσμα εξωτερικών συνθηκών, ενώ άλλες είναι απόλυτα δικές μας. Κάθε μικρή ή μεγάλη επιλογή που κάνουμε έχει αντίκτυπο στην πορεία μας, διαμορφώνει την προσωπικότητά μας και μας οδηγεί σε μονοπάτια που συχνά δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Μια απόφαση που φαινομενικά μοιάζει ασήμαντη μπορεί, χρόνια αργότερα, να αποδειχθεί καθοριστική. Αυτό που είμαστε σήμερα δεν είναι τίποτε άλλο από το άθροισμα όλων των επιλογών που κάναμε στο παρελθόν, συνδυασμένο με τις καταστάσεις που βιώσαμε.
Συχνά οι άνθρωποι μιλούν για τη μοίρα, για προδιαγεγραμμένα γεγονότα που καθορίζουν την πορεία τους, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν κάτι. Όμως, είναι αυτή η αντίληψη αληθινή ή απλώς ένας μηχανισμός άμυνας για να αποφύγουμε την ευθύνη των πράξεών μας; Όταν κάποιος αποδίδει τις επιτυχίες ή τις αποτυχίες του αποκλειστικά σε εξωτερικούς παράγοντες, ουσιαστικά αρνείται να αναγνωρίσει τη δύναμη που έχει μέσα του να αλλάξει τη ζωή του. Η πραγματικότητα είναι πως, αν και δεν μπορούμε να ελέγξουμε όλα όσα μας συμβαίνουν, μπορούμε πάντοτε να επιλέξουμε πώς θα ανταποκριθούμε σε αυτά. Και αυτή η επιλογή είναι που καθορίζει την πορεία μας περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.
Η Καθημερινότητα ως μια Σειρά Επιλογών
Ακόμη και οι πιο απλές αποφάσεις που παίρνουμε κάθε μέρα διαμορφώνουν το μέλλον μας. Το αν θα επιλέξουμε να ξυπνήσουμε νωρίς για να γυμναστούμε, το αν θα διαβάσουμε ένα βιβλίο αντί να χαθούμε στις ανούσιες πληροφορίες του διαδικτύου, το πώς θα αντιδράσουμε σε μια δύσκολη κατάσταση, όλα αυτά είναι επιλογές που συσσωρεύονται και επηρεάζουν τη ζωή μας. Ορισμένοι άνθρωποι βλέπουν τις επιλογές τους σαν ένα βάρος, σαν κάτι που τους πιέζει γιατί απαιτεί σκέψη και υπευθυνότητα. Άλλοι, όμως, συνειδητοποιούν πως κάθε επιλογή είναι μια ευκαιρία να διαμορφώσουν οι ίδιοι την πραγματικότητα που θέλουν να ζήσουν.
Όταν κάποιος παραμελεί τις μικρές, καθημερινές του επιλογές, συχνά καταλήγει να νιώθει πως η ζωή του δεν είναι στα χέρια του. Αν όμως δούμε την κάθε μέρα ως μια ευκαιρία να κάνουμε συνειδητές επιλογές που θα μας οδηγήσουν ένα βήμα πιο κοντά στους στόχους μας, τότε θα αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε πως έχουμε περισσότερη δύναμη απ’ όση νομίζαμε. Αντιθέτως, όταν αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη τους, όταν επιλέγουμε να μην παίρνουμε αποφάσεις και απλώς ακολουθούμε το ρεύμα της ζωής, τότε αυτό από μόνο του είναι μια επιλογή—μια επιλογή που συνήθως οδηγεί σε αποτελέσματα που δεν επιθυμούμε.
Η Ευθύνη των Επιλογών μας
Κάθε απόφαση συνοδεύεται από τις αντίστοιχες συνέπειες. Αυτό είναι ένα από τα πιο δύσκολα αλλά και πιο σημαντικά μαθήματα που πρέπει να κατανοήσει κάποιος στη ζωή του. Δεν μπορούμε να κάνουμε επιλογές και ταυτόχρονα να αποφεύγουμε τις συνέπειες που προκύπτουν από αυτές. Μια απερίσκεπτη επιλογή μπορεί να μας στοιχίσει ακριβά, όπως ακριβώς μια σοφή επιλογή μπορεί να μας ανοίξει πόρτες που ποτέ δεν είχαμε φανταστεί. Η ανάληψη της ευθύνης για τις αποφάσεις μας είναι το κλειδί για την αυτοβελτίωση. Όταν κάποιος αποδέχεται πως είναι υπεύθυνος για τη ζωή του, παύει να κατηγορεί τους άλλους, τις συνθήκες ή τη μοίρα για όσα του συμβαίνουν. Αντίθετα, εστιάζει στο τι μπορεί να κάνει για να βελτιώσει την κατάστασή του.
Υπάρχουν στιγμές που οι άνθρωποι κάνουν λάθος επιλογές. Το να κάνουμε λάθη είναι αναπόφευκτο και φυσιολογικό. Εκείνο που έχει σημασία, όμως, είναι το πώς αντιμετωπίζουμε αυτά τα λάθη. Θα μάθουμε από αυτά και θα προσπαθήσουμε να τα διορθώσουμε, ή θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε τον ίδιο δρόμο, περιμένοντας διαφορετικά αποτελέσματα; Η ζωή δεν είναι ποτέ απόλυτα προβλέψιμη, αλλά μπορούμε πάντα να επηρεάσουμε την κατεύθυνσή της αν μάθουμε να κάνουμε πιο συνειδητές επιλογές.
Η Επιρροή των Άλλων στις Επιλογές μας
Όσο ανεξάρτητοι κι αν νιώθουμε, η αλήθεια είναι πως πολλές από τις επιλογές μας επηρεάζονται από τους ανθρώπους γύρω μας. Οι γονείς μας, οι φίλοι μας, το κοινωνικό περιβάλλον, ακόμη και η κουλτούρα μέσα στην οποία μεγαλώσαμε, διαμορφώνουν τις αντιλήψεις και τις αποφάσεις μας. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε αυτή την επιρροή και να αναρωτιόμαστε: οι επιλογές που κάνουμε είναι πραγματικά δικές μας ή απλώς ακολουθούμε ένα μοτίβο που μας έχουν επιβάλει άλλοι;
Πολλοί άνθρωποι φοβούνται να πάρουν αποφάσεις που δεν συμβαδίζουν με τις προσδοκίες των άλλων. Θέλουν να ακολουθήσουν ένα διαφορετικό μονοπάτι, αλλά ανησυχούν για την κριτική ή την απόρριψη. Ωστόσο, το να ζεις μια ζωή που βασίζεται στις προσδοκίες των άλλων είναι μια από τις μεγαλύτερες παγίδες. Η αληθινή ευτυχία έρχεται όταν μαθαίνουμε να παίρνουμε αποφάσεις που αντικατοπτρίζουν τις δικές μας αξίες, τα δικά μας όνειρα και τη δική μας αλήθεια.
Η Δύναμη της Συνειδητής Επιλογής
Κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τη ζωή του, αρκεί να μάθει να παίρνει συνειδητές αποφάσεις. Αυτό σημαίνει πως δεν πρέπει να επιλέγουμε βιαστικά, χωρίς σκέψη, ούτε να αφήνουμε τον φόβο να μας κρατάει στάσιμους. Οι συνειδητές επιλογές απαιτούν αυτογνωσία, κριτική σκέψη και θάρρος. Σημαίνει να εξετάζουμε τις εναλλακτικές μας, να σκεφτόμαστε τις πιθανές συνέπειες και να επιλέγουμε με βάση τις πραγματικές μας επιθυμίες και αξίες.
Όταν κάποιος αρχίζει να παίρνει τις επιλογές του πιο σοβαρά, αντιλαμβάνεται πως έχει μεγαλύτερο έλεγχο στη ζωή του απ’ όσο πίστευε. Δεν είναι τα γεγονότα που καθορίζουν τη μοίρα μας, αλλά ο τρόπος που επιλέγουμε να τα διαχειριστούμε. Οι άνθρωποι που έχουν πετύχει σημαντικά πράγματα στη ζωή τους δεν ήταν απλώς τυχεροί, έκαναν στρατηγικές επιλογές, εργάστηκαν για αυτές και ανέλαβαν την ευθύνη των πράξεών τους.
Η ζωή δεν είναι ένα σύνολο τυχαίων περιστάσεων. Είναι το άθροισμα των επιλογών μας. Κάθε απόφαση που παίρνουμε είναι ένα λιθαράκι στον δρόμο που χαράσσουμε. Όσο περισσότερο το κατανοήσουμε αυτό, τόσο πιο ικανοί θα γίνουμε να διαμορφώσουμε τη ζωή που πραγματικά θέλουμε να ζήσουμε.
- Η Αυτογνωσία ως Καθοριστικός Παράγοντας
Οι επιλογές μας δεν είναι ποτέ τυχαίες. Επηρεάζονται από τις αξίες, τις πεποιθήσεις και τις εμπειρίες μας. Όσο πιο βαθιά γνωρίζουμε τον εαυτό μας, τόσο πιο συνειδητές και ευθυγραμμισμένες με τους στόχους μας γίνονται οι αποφάσεις μας.
- Η Ευθύνη της Επιλογής
Δεν υπάρχει επιλογή χωρίς συνέπειες. Αντί να αποδίδουμε τις αποτυχίες στην τύχη ή σε εξωτερικούς παράγοντες, η ανάληψη ευθύνης για τις αποφάσεις μας μάς δίνει δύναμη. Ο άνθρωπος που κατανοεί πως ο ίδιος διαμορφώνει τη ζωή του δεν εγκλωβίζεται στη μοιρολατρία.
- Επιλογές και Ανατροφοδότηση
Οι επιλογές μας δεν είναι μόνιμες. Αντιθέτως, δημιουργούν μια αλυσίδα εμπειριών που μας επιτρέπουν να αναθεωρούμε και να προσαρμόζουμε την πορεία μας. Ακόμα και μια λάθος επιλογή είναι πολύτιμη αν μας οδηγήσει σε μάθηση και εξέλιξη.
- Ο Φόβος της Επιλογής
Πολλοί άνθρωποι παραμένουν αδρανείς, αποφεύγοντας να πάρουν σημαντικές αποφάσεις από φόβο μην κάνουν λάθος. Όμως, η μη επιλογή είναι κι αυτή μια επιλογή και συχνά η πιο επικίνδυνη, γιατί αφήνει τη ζωή μας να καθοριστεί από άλλους.
- Η Συσσώρευση Επιλογών Διαμορφώνει την Ταυτότητα
Δεν είμαστε αυτό που λέμε ότι θα κάνουμε, αλλά αυτό που τελικά επιλέγουμε να πράξουμε. Η προσωπικότητα ενός ανθρώπου είναι το άθροισμα των αποφάσεών του, και κάθε στιγμή έχουμε τη δυνατότητα να χτίσουμε ή να αναθεωρήσουμε την πορεία μας.
Η ζωή, λοιπόν, δεν είναι ένα προκαθορισμένο μονοπάτι, αλλά ένας καμβάς που γεμίζει με τις αποφάσεις μας. Αντιλαμβανόμενοι αυτή την αλήθεια, αποκτούμε μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στην πραγματικότητα που δημιουργούμε.
“Η ζωή δεν σε διαλέγει, εσύ τη δημιουργείς, μια επιλογή τη φορά“.
“Κάθε επιλογή είναι ένας κρίκος στην αλυσίδα της ζωής μας, όσο πιο συνειδητά τον σφυρηλατούμε, τόσο πιο ανθεκτική γίνεται“,
“Η ζωή δεν αλλάζει από μόνη της, αλλάζει όταν αποφασίζεις να τη διευθύνεις αντί να την ακολουθείς”.
“Οι μικρές καθημερινές αποφάσεις δεν είναι ασήμαντες, είναι τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίζεται το μέλλον σου”.
Τριαντάφυλλος Βασίλης
Προπονητής Καράτε αναγνωρισμένος από την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και την Παγκόσμια Ομοσπονδία Καράτε (W.K.F), Προπονητής Ειδικής Αγωγής με ειδίκευση στα παιδιά.