Το 70% των παιδιών εγκαταλείπουν τον αθλητισμό μέχρι την ηλικία των 13 ετών! Για κάθε άνθρωπο που δραστηριοποιείται στο αθλητικό περιβάλλον και επιδρά στα παιδιά, το παραπάνω ποσοστό αποτελεί ή θα έπρεπε να αποτελεί εστία προβληματισμού.

Υπάρχουν, σύμφωνα με έρευνες, ορισμένοι βασικοί παράγοντες οι οποίοι «ωθούν» τα παιδιά εκτός αθλητισμού. Η κοινή συνισταμένη όλων των παραγόντων συνοψίζεται σε μια φράση: «Τα παιδιά σταματούν όταν δεν βιώνουν ευχαρίστηση στο αθλητικό περιβάλλον».

Αναλύοντας τους παραπάνω παράγοντες, ο πρώτος και μάλλον ο πιο σημαντικός, είναι η απώλεια της διασκέδασης. Σε μια μελέτη,  9 στους 10 αθλητές (μέχρι 12 ετών) ανέφεραν ότι ο Νο1 λόγος που συμμετέχουν στο άθλημα είναι «γιατί είναι διασκεδαστικό»……

Τα παιδιά όρισαν τη διασκέδαση ως το να προσπαθούν για το καλύτερο, να τους αντιμετωπίζουν με σεβασμό οι προπονητές, οι γονείς και οι συμπαίκτες τους και να έχουν χρόνο για παιχνίδι. Ανέφεραν ογδόντα ένα χαρακτηριστικά διασκέδασης και η νίκη (Νο48), το να συμμετέχεις σε πρωταθλήματα (Νο63) και η εξάσκηση με ατομική προπόνηση (Νο66) δεν ήταν στις βασικές τους προτεραιότητες…Αλλά μήπως είναι για εμάς τους ενήλικες; Εάν οι νεαροί αθλητές δεν διασκεδάζουν, τελικά θα φύγουν, ανεξάρτητα από το ταλέντο ή το πόσο καλή είναι η ομάδα ή ο προπονητής τους. Ως ενήλικες σπάνια κάνουμε εθελοντικές δραστηριότητες, όπως άσκηση ή εργασία κοινωφελούς εργασίας από την οποία δεν αντλούμε ευχαρίστηση. Γιατί πιστεύουμε ότι θα το κάνουν τα παιδιά;

Ας ρωτήσουμε τα παιδιά αν απολαμβάνουν αυτό που κάνουν! Το πιθανότερο είναι, όσο περισσότερο το απολαμβάνουν τόσο καλύτερα κι τόσο περισσότερο θα παίζουν και τόσο πιο σκληρά θα δουλέψουν. Και αν σταματήσει να είναι διασκεδαστικό, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να το ξανακάνουμε διασκεδαστικό!

Σημαντικός παράγοντας που οδηγεί τα παιδιά να επιδιώκουν άλλα ενδιαφέροντα έναντι του αθλητισμού είναι η απώλεια της «ιδιοκτησίας» της εμπειρίας.

Εκατομμύρια παιδιά εγκαταλείπουν τον αθλητισμό όσο η παρέμβαση και ο έλεγχος των ενηλίκων αυξάνεται. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει χώρος για καθοδήγηση ή διδασκαλία. Αλλά η καλή προπόνηση δεν αφαιρεί την αυτονομία. Εάν αμφιβάλλουμε για αυτό, τότε ας αναρωτηθούμε: «θα έπαιζε ο μέσος έφηβος 17 ώρες βιντεοπαιχνίδια την εβδομάδα αν είχε κάποιον διαρκώς δίπλα του να του δίνει οδηγίες;»

Εάν θεωρούμε ότι «παίζουμε – τρέχουμε – κερδίζουμε – πηγαίνουμε προπόνηση» τότε πιθανόν να έχουμε αφαιρέσει τη δυνατότητα του παιδιού να αισθάνεται το άθλημά του ως κάτι δικό του! Το οποίο έχει ανάγκη….

Τα παιδιά θέλουν και χρειάζεται να παίζουν.Ελάχιστη σημασία έχει για αυτούς πόσο καλή είναι η ομάδα ή ο σύλλογός τους ή πόσο διάσημος είναι ο προπονητής τους. Μια μελέτη έδειξε ότι το 90% των παιδιών αναφέρουν το παιχνίδι ως βασικό παράγοντα που αναζητούν στην προπόνηση.

Η υπερβολική έμφαση που δίνουμε στη νίκησε μικρότερες ηλικίες δημιουργεί μια αίσθηση πίεσης που δεν επιτρέπει πλέον στα παιδιά να αναπτύσσονται με το δικό τους ρυθμό. Όσο μεγαλύτερη η έμφαση στη νίκη τόσο περισσότερο το άγχος τόσο πιο κοντά η αποχώρηση!

Ένας από τους κύριους λόγους που τα παιδιά εγκαταλείπουν είναι επειδή φοβούνται να κάνουν λάθη, επειδή δέχονται κριτική, φωνές, απαξίωση για την προσπάθειά τους. Οι άνθρωποι αναπτύσσονται σε περιβάλλοντα όπου δεν φοβούνται τα λάθη, όπου ενθαρρύνονται να προσπαθήσουν και να αποτύχουν και τους δίνουν να κατανοήσουν ότι η αποτυχία είναι απαραίτητο μέρος της διαδικασίας ανάπτυξης.

Οι ενήλικες που ασχολούμαστε με τα νεανικά αθλήματα, είτε είμαστε γονείς, είτε προπονητές είτε παράγοντες, έχουμε την ευθύνη να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που εξυπηρετεί τις ανάγκες, τις αξίες και τις προτεραιότητες των παιδιών και όχι μόνοτων ενηλίκων. Το 70% των παιδιών μας δείχνει ότι κάτι χρειάζεται να βελτιωθεί ή και να αλλάξει.

Δημιουργώντας ένα περιβάλλον το οποίο θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις επιθυμίες των παιδιών. Σε μια προσπάθεια να κρατήσουμε τα παιδιά στον αθλητισμό για τα οφέλη που θα λάβει τόσο σωματικά όσο και ψυχικά.

Τώρα που ίσως να είναι ακόμη νωρίς!

Γιάννης Ζαρώτης

Ψυχολόγος-Αθλητικός Ψυχολόγος

ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΤΟΥ Α.Σ ΔΙΑΛΛΟΣ KARATE CLUB.